Το παρεκκλήσι του Ταξιάρχη βρίσκεται 1.500 μ. βορειοαναττηςκά της Μονής Τιμίου Προδρόμου, η οποία ιδρύθηκε από τον ιερομόναχο Ιωαννίκιο, το 1270-1275, στο όρος Μενοίκιο, ατηςολικά της πόλης των Σερρών. Το παρεκκλήσι διακοσμήθηκε με τοιχογραφίες το 1637, σύμφωνα με χρονολογία στην παράσταση του αρχάγγελου Μιχαήλ στη νότια ανοιχτή στοά. Το 1721 κτίστηκαν κατοικία, αποθήκες, ληνοί, όπως πληροφορεί ο «Νέος Μέγας Κώδικας» (375) της Μονής. Μαρμάρινη επιγραφή (1848) αναφέρει καλλιέργεια αμπελοελαιώνα.
Γύρω από τη μορφή του αρχάγγελου Μιχαήλ καταστρώνεται ομάδα επιγραφικών χαραγμάτων, τα οποία σχηματίστηκαν από την εμφάνιση του υποστρώματος λευκού κονιάματος στη μαύρη ζωγραφική επιφάνεια. Το χάραγμα:
|1 του π[α]πὰ ΜÁΛΑΜΑΣ. |2 τῷ 1748 (εικ. 1)
φανερώνει προσκυνητή, ενδεχομένως προερχόμενο από το γειτονικό χωριό Λάκκος ή τις Σέρρες. Άλλος επισκέπτης κατέλιπε προσωπική ανάμνηση:
|1 θὲμ[ε]λης |2 1755.
Νεότερο χάραγμα έγινε από οικείο πρόσωπο της Μονής:
|1 1767: ίουλίου: 24: |2 ΔΔΔ |3 Π(ΡΟ)Δ(ΡΟ)Μ(ΟΥ) (εικ. 2)
Ακολούθως, φιλοξενούμενος παρέθεσε όνομα και χρόνο επίσκεψης:
|1 ἀθανάσις- |2 1768<8> (εικ. 3).
Νεότερο χέρι με αφορμή συμμετοχή σε λιτανεία, οργανωμένη από την αδελφότητα της Μονής έγραψε:
|1 1773 ίουνίου 29 |2 ἤλθαμη εἰς τῶν ταξιάρ |3 χην καὶ ελυτανεύσαμεν |4 καὶ ἔστω εἰσ σημειωσιν (εικ. 4),
Σε άλλο χάραγμα αναφέρεται ίσως το όνομα κάποιου προσκυνητή:
|1 [Θε]οφάνης |2 ἰερομόναχ(ος)
Τα χαράγματα μαρτυρούν επισκέψεις κοσμικών και κληρικών τον 18ο αιώνα, στο παρεκκλήσι του Ταξιάρχη. Η πλησιόχωρη θέση του στη Μονή Τιμίου Προδρόμου, η λιτανευτική πομπή και τα εξωμοναστικά κτίσματα (παρεκκλήσια, αποθήκες, γεφύρια, βρύσες) καταγράφονται στη χαλκογραφία με την πανοραμική άποψη της Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών, τους προστάτες αγίους Τίμιο Πρόδρομο, Ιωάννη τον κτήτορα και την οικογένεια του Σέρβου ηγεμόνα Στέφανου Δουσάν, η οποία έγινε το 1761, στη Βιέννη.
Δρ. Νικόλαος Μ. Μπονόβας, αρχαιολόγος, ΕΦΑ Σερρών