Τμήμα αρχαίας κεραμίδας με μεταγενέστερο χάραγμα φτερωτής μορφής

Χρονολόγηση χαράγματος: 7ος– 9ος αι.(;)

Προέλευση / τόπος φύλαξης: Τίρυνθα, Κάτω Ακρόπολη, βόρειο τμήμα, συστηματική ανασκαφική έρευνα Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών. Βυζαντινό Μουσείο Αργολίδας, αρ. ευρ. 398.

Διαστάσεις κεραμίδας: 27,5×20,5×4,4 εκ.

Περιγραφή

Στη μία επιφάνεια της κεραμίδας έχει χαραχτεί, με συνοπτικό και αδέξιο ύφος, ολόσωμη μετωπική φτερωτή μορφή που πιθανώς κρατά σπαθί με υψωμένο το δεξί της χέρι. Τα φτερά αποδίδονται με επάλληλες καμπυλωτές γραμμές και τα προσωπογραφικά χαρακτηριστικά με απλές γραμμές (κάθετη για τη μύτη, κοφτή οριζόντια για το στόμα, μικρό τρίγωνο για τα γένια), ενώ έμφαση δίνεται στα μάτια.

Παρατηρήσεις

Η παράσταση διακρίνεται αμυδρά, λόγω της αβαθούς και λεπτής της χάραξης. Δεδομένου ότι η μορφή είναι φτερωτή, αποδίδει άγγελο, ίσως αρχάγγελο λόγω του σπαθιού. Παρότι η χάραξη είναι απλοϊκή, χαρακτηρίζεται από την αμεσότητα των εκφραστικών της μέσων. Πρόκειται για εξαιρετικά ενδιαφέρον και σπάνιο εύρημα, δηλωτικό της ευλάβειας ενός χριστιανού ή μιας χριστιανής, που θα κατοικούσε ή θα πέρασε από την περιοχή. Η παράσταση, βάσει άλλων ευρημάτων, θα μπορούσε να χρονολογηθεί στον 7ο-9ο αι. Ομοιότητες ως προς τον τρόπο απόδοσης της μορφής παρατηρούνται σε εγχάρακτη απεικόνιση του Χριστού σε λίθινη πλάκα από την Ελεύθερνα της Κρήτης, η οποία χρονολογείται στον 7ο αι.

Αναστασία Βασιλείου, αρχαιολόγος, ΕΦΑ Αργολίδας