Στην άνω όψη του βωμού των Χίων, ο οποίος κατασκευάστηκε τον 5οαι. π.Χ. μπροστά από το ναό του Απόλλωνα, είναι χαραγμένος μεγάλος αριθμός από σταυρούς και ρόδακες σε ακανόνιστη διάταξη, τους οποίους αναφέρει ο Amandry το 1981, και από τους οποίους πλέον μόνο μερικοί είναι ορατοί. Καταλαμβάνουν τμήμα της ανατολικής και της νότιας άνω όψης, ενώ δεν υπάρχουν στη βορειοδυτική γωνία, γεγονός που, κατά τον Amandry, πιθανώς να σημαίνει ότι χαράχτηκαν κατά τη διάρκεια αποδόμησης του μνημείου.
Ο ρόδακας και ο σταυρός αποτελούν συνήθη μοτίβα της πρώιμης βυζαντινής περιόδου, καθώς οι Χριστιανοί χάραζαν σταυρούς και σύμβολα πάνω στα ειδωλολατρικά, κατά τους ιδίους, μνημεία ως ένδειξη πίστης, αλλά και κυρίως ως ένα είδος εξορκισμού της παλαιάς και μη αποδεκτής πίστης των ‘εθνικών’. Η αιματηρή θυσία στον θεό Απόλλωνα άλλωστε είχε ήδη αντικατασταθεί με το αναίμακτο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, όπου ο Ιησούς, ως θύμα και θύτης, προσφέρει «σώμα και αίμα» υπό την μορφή άρτου και οίνου (Ιωάννης, στ’ 48-59) στους πιστούς, προσφέροντας συγχρόνως την αιώνια ζωή.
Μαριλένα Χρυσούλα Τσακουμάκη, αρχαιολόγος, ΕΦΑ Φωκίδος