Χρονολόγηση τείχους: τέλη του 4ου – αρχές του 3ου αι. π.Χ.
Προέλευση: βρέθηκε στην επίχωση του ανατολικού σκέλους του τείχους της Βεργίνας, εσωτερικά του Νότιου Πύργου 3 και φυλάσσεται στην αποθήκη του Μουσείου της Βεργίνας.
Διαστάσεις: 11 εκ. (πλάτος) x ύψος 7,8 εκ. (ύψος) x 2,9 εκ. (πάχος)
Περιγραφή
Το graffito χαράχτηκε πάνω σε θραύσμα λακωνικού στρωτήρα, προερχόμενου από την κεράμωση του τείχους της Βεργίνας, η καταστροφή του οποίου χρονολογείται στα μέσα του 2ου αι. π.Χ. Η χάραξη του graffito χρονολογείται στην τελευταία εικοσαετία του 2ου αι π.Χ. Το graffito καταλαμβάνει όλες τις διαθέσιμες επιφάνειες του θραύσματος, λαμβάνοντας υπόψιν τις παρυφές του, στοιχείο που βεβαιώνει ότι το θραύσμα χρησιμοποιήθηκε για τη χάραξη της επιγραφής ήδη σπασμένο και μόνο χιλιοστά της περιμέτρου του έχουν έκτοτε φθαρεί. Στην κύρια όψη σώζεται η επιγραφή σε πέντε πλήρεις στίχους και μέρος ακόμη από δύο. Η επιγραφή συνεχίζεται και στον κρόταφο του θραύσματος, όπου σώζεται ένας στίχος, και καταλαμβάνει και την οπίσθια επιφάνεια του θραύσματος. Η χάραξη δεν είναι επιμελημένη και διακρίνονται επιχαράξεις. Διαβάζουμε επανειλημμένη αναγραφή του ονόματος:
Παρμενίων Ἁδύμου
Παρατηρήσεις
Τα ονόματα Παρμενίων και Άδυμος απαντούν στη Μακεδονία και τον ευρύτερο μεσογειακό χώρο από τον 4ο αι. π.Χ. έως τον 3ο αι. μ.Χ. Το όνομα Ἅδυμος είναι γνωστό στη Βεργίνα από επιτύμβια στήλη του 330/320 π.Χ., που βρέθηκε στη Μεγάλη Τούμπα. Το όνομα Παρμενίων είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται στη Βεργίνα.
Το εύρημα αποτελεί ένα σπάνιο για τη Μακεδονία δείγμα ανεπίσημης ιδιωτικής επιγραφής, και μάλιστα πάνω σε ασυνήθιστο υλικό, συνιστώντας σοβαρή μαρτυρία της ελληνικής παιδείας και της ελληνικότητας των κατοίκων της πόλης. Φαίνεται ότι πρόκειται για μια πρόχειρη επιγραφή από τον, κατά τα άλλα άγνωστο, Παρμενίωνα, γιο του Αδύμου, που ίσως τη χάραξε απλώς για να περάσει την ώρα του ή για να εξασκηθεί.
Βασιλική Σταματοπούλου, αρχαιολόγος
ΕΦΑ Πόλης Θεσσαλονίκης / Πανεπιστημιακή Ανασκαφή Βεργίνας ΑΠΘ/Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο